MESLEKİ YETERLİLİK BELGESİ NEDİR?
Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK), meslek standartlarını temel alarak, teknik ve meslekî alanlarda ulusal yeterliliklerin esaslarını belirlemek; denetim, ölçme ve değerlendirme, belgelendirme ve sertifikalandırmaya ilişkin faaliyetleri yürütmek üzere 21 Eylül 2006 tarihli ve 5544 sayılı Kanun ile kurulmuştur. MYK'nın mesleki sınav ve belgelendirme amaçlı yetkilendirdiği kurum ve kuruluşların Ulusal Mesleki Yeterlilik Sistemine uyumlu sınav yaparak verdiği belgeye Mesleki Yeterlilik Belgesi denir.
Ulusal Mesleki Yeterlilik Sistemi; ulusal meslek standartlarının oluşturulduğu, mesleki ve teknik eğitim ve öğretim programlarının bu standartlara göre hazırlandığı, işgücünün mesleki yeterliliğinin akredite olmuş ve MYK tarafından yetkilendirilmiş kuruluşlarca ölçme ve değerlendirme merkezlerinde yapılan teorik ve uygulamalı sınavlar sonucunda belgelendirildiği, alınan belgelerin ulusal ve uluslararası düzeyde kıyaslanabilirliğinin sağlandığı, hayat boyu öğrenmenin desteklendiği, formel (örgün) eğitim almadan mesleği öğrenen kişilere bilgi ve becerilerini belgelendirme imkanının verildiği ve iş dünyası temsilcilerinin sürece ilişkin tüm kararlara aktif olarak katıldığı, kalite güvencesinin sağlandığı, adil, şeffaf ve güvenilir bir sistemdir.
MYK BELGESİ İLE İLGİLİ HUSUSLAR:
Ülkemizde Mesleki Yeterlilik Belgesinin zorunlu hale getirilmesi çalışmaları yaşanan Soma Faciası ve Şişli Asansör Kazasından sonra hız kazanmış ve İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı” ile birlikte;
Mesleklerin ihtiva ettikleri tehlike derecelerine göre sınıflandırılarak belge zorunluluğunun getirilmesi ile
- Sınav ve belge ücretlerinin işsizlik fonundan karşılanması hususları gündeme gelmiştir.
Bu çalışmalar sonucu; 6645 sayılı “İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” 23 Nisan 2015 tarihinde Resmi Gazete’ de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Bu Kanuna göre:
- Tehlikeli ve çok tehlikeli işlerden olan,
- MYK tarafından sınav ve belgelendirme faaliyetleri aktif olarak yürütülen,
- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca yayımlanan tebliğlerde belirtilen mesleklerde çalışanlar
- Tebliğ tarihi itibarıyla 12 ay içerisinde MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi sahip olmak zorundadırlar.
Bu kanun ile 5544 sayılı MYK Kanunda da değişiklik yapılarak,
“MADDE 74 – 5544 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
“EK MADDE 1 – (1) Tehlikeli ve çok tehlikeli işlerden olup, Kurumca standardı yayımlanan ve Bakanlıkça çıkarılacak tebliğlerde belirtilen mesleklerde, tebliğin yayım tarihinden itibaren on iki ay sonra bu Kanunda düzenlenen esaslara göre meslekî yeterlilik belgesine sahip olmayan kişiler çalıştırılamaz. 5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununa göre ustalık belgesi almış olanlar ile Millî Eğitim Bakanlığına bağlı meslekî ve teknik eğitim okullarından ve üniversitelerin meslekî ve teknik eğitim veren okul ve bölümlerinden mezun olup, diplomalarında veya ustalık belgelerinde belirtilen bölüm, alan ve dallarda çalıştırılanlar için meslekî yeterlilik belgesi şartı aranmaz.
(2) Bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşlarının görev alanlarını ilgilendiren mevzuatta bu maddede belirtilen hususlara ilişkin gerekli düzenlemeler bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren on iki ay içinde yapılır.
(3) Birinci fıkraya ilişkin denetimler iş müfettişlerince yapılır. Birinci fıkrada belirtilen hükümlere aykırı davranan işveren veya işveren vekillerine Çalışma ve İş Kurumu il müdürü tarafından her bir çalışan için beş yüz Türk lirası idari para cezası verilir. Bu Kanuna göre verilen idari para cezaları tebliğinden itibaren bir ay içinde ödenir.”
Hükümleri getirilmiştir.
Buna göre, Çalıştıkları ilgili bölüm, alan, dal veya iş makinelerinde;
- Ustalık belgesi
- Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı Mesleki ve Teknik Eğitim Okulu diploması
- Üniversitelerin mesleki ve teknik eğitim veren okul veya bölüm diploması sahibi olanların bu zorunluluk kapsamında mesleki yeterlilik belgesi alma şartı bulunmamaktadır.
Kanunda istisna tanınan belge ve diplomalar haricindeki hiçbir belge ( Sürücü kursları, Meslek odaları ve diğer bakanlıklardan alınan Belgeler) zorunluluk şartını sağlamamaktadır.
Kanun gereği olarak ilk tebliğlerde 81 meslek zorunlu hale getirilmiştir. Ancak belge zorunluluğu bunlar ile sınırlı kalmayacak, Bakanlıkça yayımlanacak yeni tebliğler ile tehlikeli ve çok tehlikeli işler sınıfında yer alan halihazırda belge verilen 106 meslek belge zorunluluğu kapsamına alınacaktır.
İŞKUR DESTEĞİ:
Tehlikeli ve çok tehlikeli işlerden olup, Bakanlıkça çıkarılacak tebliğlerde belirtilen mesleklerde, 21/9/2006 tarihli ve 5544 sayılı Meslekî Yeterlilik Kurumu Kanunu kapsamında yetkilendirilmiş sınav ve belgelendirme kuruluşlarının gerçekleştireceği sınavlarda başarılı olan kişilerin 31/12/2019 tarihine kadar belge masrafı ile sınav ücreti Fondan karşılanır. Fondan karşılanacak sınav ücreti, brüt asgari ücretin yarısını geçmemek üzere meslekler itibarıyla Bakanlığın teklifi ve Bakanlar Kurulunun kararıyla belirlenir. Fondan karşılanan bu desteklerden kişiler bir kez yararlanabilir. Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenir.
SGK PRİM DESTEĞİ:
4447 sayılı İŞSİZLİK SİGORTASI KANUNUNUN
Geçici Madde 10 – (Ek: 13/2/2011-6111/74 md.) (*) GEREĞİNCE:
31/12/2015 tarihine kadar işe alınan her bir sigortalı için geçerli olmak üzere, bu maddenin yürürlük tarihinden itibaren özel sektör işverenlerince işe alınan ve fiilen çalıştırılanların; işe alındıkları tarihten önceki altı aya ilişkin Sosyal Güvenlik Kurumuna verilen prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalılar dışında olmaları, aynı döneme ilişkin işe alındıkları işyerinden bildirilen prim ve hizmet belgelerindeki sigortalı sayısının ortalamasına ilave olmaları ve bu maddede belirtilen diğer koşulları da sağlamak kaydıyla, 5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinde sayılan ve 82 nci maddesi uyarınca belirlenen prime esas kazançları üzerinden hesaplanan sigorta primlerinin işveren hisselerine ait tutarı, işe alındıkları tarihten itibaren İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanır. Bu maddede belirtilen destek unsuru;
a) 18 yaşından büyük ve 29 yaşından küçük erkekler ile 18 yaşından büyük kadınlardan;
- Mesleki yeterlik belgesi sahipleri için kırk sekiz ay süreyle,
- Mesleki ve teknik eğitim veren orta veya yüksek öğretimi veya Türkiye İş Kurumunca düzenlenen işgücü yetiştirme kurslarını bitirenler için otuz altı ay süreyle,
- (1) ve (2) numaralı alt bentlerde sayılan belge ve niteliklere sahip olmayanlar için yirmi dört ay süreyle,
b) 29 yaşından büyük erkeklerden (a) bendinin (1) ve (2) numaralı alt bentlerinde sayılan belge ve niteliklere sahip olanlar için yirmi dört ay süreyle, c) (a) ve (b) bentleri kapsamına girenlerin Türkiye İş Kurumuna kayıtlı işsizler arasından işe alınmaları halinde ilave olarak altı ay süreyle, ç) 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında çalışmakta iken, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra mesleki yeterlik belgesi alanlar veya mesleki ve teknik eğitim veren orta veya yüksek öğretimi bitirenler için on iki ay süreyle, d) 18 yaşından büyüklerden bu fıkranın (a), (b) ve (ç) bentlerine girmeyenlerin Türkiye İş Kurumuna kayıtlı işsizler arasından işe alınmaları halinde altı ay süreyle, uygulanır. Bu maddede sayılan belge ve nitelikler nedeniyle destek unsurundan yararlanabilmek için sigortalıların sahip oldukları mesleki yeterlik, mesleki ve teknik eğitim veren orta veya yüksek öğretim kurumları veya Türkiye İş Kurumunca düzenlenen işgücü yetiştirme kurslarına ilişkin belgelerde belirtilen meslek ya da alanlarda işe alınmaları ve/veya çalışıyor olmaları gerekir.
(*) Bu maddenin uygulanma süresi, 28/12/2015 tarihli ve 29576 sayılı Resmî Gazete’ de yayımlanan 21/12/2015 tarihli ve 2015/8321 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı Eki Kararın 1 inci maddesiyle 31/12/2020 tarihine kadar uzatılmıştır.
11.11.2018 TARİHİNDEN İTİBAREN LİMANCILIK MESLEKLERİNDE MYK BELGESİ ZORUNLU HALE GELMİŞTİR. DETAYLAR İÇİN TIKLAYINIZ.