Limancılık; doğası gereği çok sayıda farklı kamu kurumu ve özel sektörün birlikte çalışmasını gerektiren bir sektördür. Limancılık sektörünün diğer kurumlar ile ilişkilerinin düzenlenebilmesi, kamu yararı doğrultusunda limanların hak ve menfaatlerinin korunması amacı ile sivil toplum kurulusu olarak bir ara yüze ihtiyaç duyulmaktadır. Türkiye Liman işletmecileri Derneği (TÜRKLİM) 1996 yılından günümüze kadar bu misyonu üstlenen Türk Limancılık sektörünün tek ve en büyük gücüdür.
Standartlara uymak üretkenlik, güvenlik ve ekonomik başarıdaki gelişmelerle el ele gitmektedir. Uluslararası rekabet kurallarına uygun hizmet sunan Türk limanlarının da bu gelişmelerin dışında kalmaları mümkün değildir. Deniz ticaretinin ayrılmaz bir parçası olan limanlar son yirmi yılda hızlı bir gelişme kaydetmiş gerek şayi gerek kapasite gerekse hizmet kalitesi açısından diş ticaretimizin en önemli desteği haline gelmiştir. Limancılık da özel sektörün payının artması limanların temel felsefesinde değişime neden olmuş, limanlarda sadece hizmeti değil, verilen hizmet kalitesini de ön plana çıkarmıştır. Hizmet kalitesinin en önemli belirleyici unsurlarından birisi eğitimli iş gücüdür.
TÜRKLİM bir yandan, bu alanda eğitim veren meslek lisesi, meslek yüksek okulu ve üniversitelerle yakın işbirliği içinde mevcut eğitimin kalitesini yükseltme çalışmalarına destek verirken öte yandan, eğitimin çıktılarının ulusal ve uluslararası düzeyde geçerli bir sistem içinde ölçülüp belgelendirilmesi için Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından kurulan Ulusal Yeterlilik Çerçevesi’ ne limancılık sektörünün de dahil edilmesini sağlayarak çalışmaları sürdürmektedir.
Limancılık sektöründe çalışanların bilgi ve becerisinin belli bir seviyeye çıkarılması ve standardizasyonu emek yoğun limancılık sektöründe iş verimini arttıracaktır. Bu amaç doğrultusunda ilk adım limanda çalışan kişilerin meslek standartlarının belirlenmesidir. Belirlenen meslek standartları doğrultusunda kişilerin belgelendirilmesi ve alanında mesleki yeterlilik belgesine sahip kişilerin istihdam edilmesi limanlarda iş gücü kalitesini arttıracaktır.
Nitelikli istihdamın geliştirilmesine yönelik ilk adım olarak Ulusal Meslek Standartlarının hazırlanması amacı ile Mart – 2009 yılında TÜRKLİM ile Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) arasında protokol yapılmış, TÜRKLİM’ in MYK tarafından Meslek Standartları hazırlamak için yetkilendirilmesinden sonra yapılan çalışmalardan sonra 2019 yılı itibariyle:
- Liman Operasyon Müdürü
- Liman Terminal Şefi
- Ambar ve Antrepo Şefi
- Liman Vinç Operatörü – SSG/RTG
- Mobil Vinç Operatörü
- Liman saha Operatörü – CRS/ECS
- Puantör
- Forklift Operatörü
- Pompa Tank saha Operatörü
- İşaretçi
- Araç Yükleme Operatörü
- Kapı / Kantar Görevlisi
- Terminal Çekici Operatörü
- Liman Operasyon Planlamacısı
Meslek standartları TÜRKLİM tarafından hazırlanmış, Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından onaylanarak Resmi Gazetede yayınlanmıştır. Meslek standartlarının belirlenmesine yönelik çalışmalara paralel olarak Mesleki Yeterlilik Kurumu ile yapılan protokol çerçevesinde limancılık mesleklerinin “Ulusal Yeterlilikleri” hazırlanmıştır. Limancılığa yönelik bu çalışmalara resmi yetkili olarak TÜRKLİM tarafından önümüzdeki yıllarda da devam edilecektir.
KARİYER PORT Belgelendirme Merkezi
TÜRKLİM tarafından meslek standartları hazırlanan ve MYK tarafından onaylanarak resmî gazetede yayımlanan meslek alanlarında TÜRKAK ve MYK tarafından akredite olmuş sınav ve belgelendirme hizmeti veren “KARİYER PORT Personel Belgelendirme Merkezi” TÜRKLİM bünyesinde kurulmuştur. Bu merkezde liman işletmeciliği faaliyet alanı olan limanlarımızda halen çalışan ve ileride bu iş kolunda çalışacak olan personelin mesleki niteliklerini belgeli / sertifikalı duruma getirmek üzere devletimiz bünyesindeki Mesleki Yeterlik Kurumu (MYK) tarafından tanımlanmış “Ulusal Meslek Standartları” ve “Ulusal Yeterliklere” uygun olarak, Türk Akreditasyon Kurumu (TÜRKAK) ve Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) tarafından resmi olarak yetkilendirilmiş “Sınav ve Belgelendirme İşlemleri” yapılmaktadır. KARİYER PORT Personel Belgelendirme Merkezi’nde aşağıda belirtilen mesleklerde Mesleki Yeterlilik sertifikası verilmektedir.
- Liman Forklift Operatörü
- Liman Saha İstif Mk. Operatörü (CRS-ECS)
- Mobil Vinç Operatörü (MHC)
- Pompa Tank Saha Operatörü
- Liman RTG Operatörü
- Puantör
- Liman SSG Operatörü
- İşaretçi
- Kapı / Kantar Görevlisi
- Terminal Çekici Operatörü
- Liman Operasyon Planlamacısı
MYK Sertifikası ile birlikte Europass sertifikası da verilmektedir: Europass dokumanlar, Avrupa Birliği düzeyinde bir eğitim programına girmek isteyen veya iş arayan Avrupa vatandaşlarının kullanımına acık ve sahip oldukları niteliklerini ve yeterliliklerini daha iyi göstermelerini sağlayan, Beceri ve yeterliliklerin Avrupa'da (Avrupa Birliği, EFTA / EEA ve aday ülkeler) açıkça ve kolayca anlaşılmasını sağlamak amacıyla verilen bir belgedir.
Ulusal Mesleki Yeterlilik Sistemi; ulusal meslek standartlarının oluşturulduğu, mesleki ve teknik eğitim ve öğretim programlarının bu standartlara göre hazırlandığı, işgücünün mesleki yeterliliğinin akredite olmuş ve MYK tarafından yetkilendirilmiş kuruluşlarca ölçme ve değerlendirme merkezlerinde yapılan teorik ve uygulamalı sınavlar sonucunda belgelendirildiği, alınan belgelerin ulusal ve uluslararası düzeyde kıyaslanabilirliğinin sağlandığı, hayat boyu öğrenmenin desteklendiği, örgün eğitim almadan mesleği öğrenen kişilere bilgi ve becerilerini belgelendirme imkânının verildiği ve iş dünyası temsilcilerinin surece ilişkin tüm kararlara aktif olarak katilliği, kalite güvencesinin sağlandığı, adil, şeffaf ve güvenilir bir sistemdir.
Mesleki Yeterlilik Belgesi almak için başvuranlardan, hayat boyu öğrenim düşüncesi kapsamında hiçbir belge, diploma talep edilmemektedir. Adaylar Ulusal Yeterliliklerde yer alan Yeterlilik birimlerinden teorik ve performans sınavlarına tabi tutulmaktadırlar.
Liman çalışanları veya gelecekte limanda çalışmak isteyen adaylara teorik ve performansa dayalı olmak üzere 2 aşamalı sınav uygulanmaktadır. Adayların performansa dayalı sınava girebilmeleri için öncelikle teorik sınavdan başarılı olmaları gerekmektedir. Teorik sınavdaki yeterlilik birimlerinden birisinden dahi başarılı olamayan aday performans sınavına alınmamaktadır. Adayın basarisiz olduğu yeterlilik biriminden tekrar sınava girmesi gerekmektedir.
Tüm yeterlilik birimlerinde başarılı olamayan adaylara, başarılı oldukları yeterlilik birimlerinin basari belgeleri verilmektedir. Adayın ilk sınav tarihinden itibaren 2 yıl içerisinde minimum mesleki yeterlilik koşullarını sağlayana kadar yeterlilik birimlerinden veya bölümlerinden tekrar sınava girme hakki vardır.
Teorik sınavlardan başarılı olup, performans sınavına katılan adaylar makine kullanmada yetersiz oldukları taktirde üzerinde pratik yaparak kullanmayı öğrenecekleri iş makinesi veya simülatörde becerilerini geliştirmeleri gerekmektedir.